گروه مهندسی فاربه

دیوار چینی

 دیوار چینی (تیغه چینی)

در قسمت چهارم مجموعه مقالات مراحل بازسازی داخلی سعی می کنیم که نکات مهم دیوار چینی را به زبان ساده توضیح دهیم. اجرای صحیح دیوار چینی اهمیت زیادی دارد و توجه به نکات مهم ولی ساده در دیوار چینی هم هزینه کار را کاهش می دهد و هم سرعت و دقت کار را بالا می برد. لازم به ذکر است مخاطب ما در مجموعه مقالات مراحل بازسازی داخلی افراد غیر متخصص می باشند که قصد بازسازی داخلی خانه خود را دارند. همچنین ما سعی کرده ایم که بدون ذکر مباحث به صورت خیلی تخصصی، نکات کاربردی و مهم در بازسازی یک خانه را به طور واضح، کامل و قابل فهم برای همه مردم توضیح دهیم.

پس از تخریب و برچیدن دیوارهای قدیمی نوبت به دیوار چینی براساس طراحی جدید می رسد.

برای دیوار چینی هم می توان از مصالح بدست آمده از تخریب (معمولا آجر) و هم از مصالح جدید (آجر، بلوک سیمانی یا سفالی) استفاده کرد.

دیوارهای داخلی در خانه معمولا دارای ١٠ سانتی متر آجر چینی و ٣ تا ۵ سانتی متر گچ کاری در هر سمت دیوار می باشند. ملات مورد استفاده در دیوار چینی ملات ماسه و سیمان می باشد. البته در بعضی نقاط که نیاز به تیغه چینی به ضخامت کمتر (حداکثر ۵ سانتی متر) می باشد، باید بجای ملات ماسه و سیمان از ملات گچ استفاده کرد.

بجای دیوار چینی با مصالح سنتی می توان از مصالح و تکنولوژی های جدید مثل تایل های گچی پیش ساخته و مصنوعات چوبی از جنس pvc نیز برای تیغه بندی داخلی استفاده نمود که هم در زمان و هم در هزینه کلی کار صرفه جویی می شود. به عنوان مثال با استفاده از تایل های گچی پیش ساخته دیگر نیازی به گچ کاری بعد از دیوار چینی و صرف زمان زیاد برای خشک شدن گچ نمی باشد و بلافاصله بعد از دیوار چینی، دیوار آماده رنگ آمیزی یا نصب کاغذ دیواری می باشد. مزیت دیگر استفاده از مصالح نوین در دیوار چینی، کاهش وزن ساختمان و در نتیجه بهبود عملکرد سازه در برابر زلزله خواهد شد. البته این مصالح درصورتی که دیوار به صورت تک جداره اجرا شود معمولا عایق مناسبی برای صدا نخواهند بود. راه حل این مشکل اجرای دیوار به صورت دو جداره به همراه نصب عایق صدا و حرارت در بین دیوار می باشد.

نوع دیگری از مصالح دیوار چینی نوین چند سالی است که در صنعت ساختمان به کار می روند که دو نمونه آن بلوک سیمانی ساخته شده از دانه رس منبسط شونده (با نام تجاری لیکا) و بلوک پایه آهکی (با نام های تجاری سیپورکس، هبلکس و غیره ) می باشند. کارایی این محصولات بسیار بیشتر از محصولات سنتی مشابه می باشد که مهمترین ویژگی آنها وزن پایین تر و مقاومت بیشتر در برابر رطوبت و حرارت می باشد. البته درخصوص بلوک های پایه آهکی باید توجه کرد که این بلوک ها برای مناطق مرطوب مثل شمال و جنوب کشور مناسب نمی باشند مخصوصاً زمانی که قصد دارید از آنها در دیوار های خارجی (پیرامونی) استفاده کنید. به دلیل اینکه آهک در برابر رطوبت بسیار مقاومت کمی دارد و بعد از مدتی این بلوک ها ترک خورده و به صورت تکه ای (قلوه کن) از جای خود جدا می شوند.

برای جلوگیری از اضافه کاری و تخریب در زمان اجرای تاسیسات مکانیکی و برقی باید در زمان دیوار چینی تمهیدات لازم برای جانمایی تاسیسات از داخل دیوار درنظر گرفته شود.

هرچه دیوار چینی با دقت بیشتری اجرا شود هزینه های گچ کاری کمتر می شود. شاقولی و گونیا بودن دیوارها باعث کاهش حجم گچ کاری می شود زیرا معمولا خطاها و اشکالات در دیوار چینی توسط گچ کار اصلاح می شود.

آجر خشک جذب آب بالایی دارد. بنابراین قبل از دیوار چینی با آجر حتما باید آجرها در آب خیسانده و اصطلاحا غرق آب شوند. اگر آجرها غرق آب نشوند، آب ملات ماسه و سیمان را به خود جذب کرده و سبب کاهش مقاومت ملات و در نتیجه کاهش مقاومت دیوار می شوند. محل اتصال دیوار چینی با سقف هم باید با ملات کافی پر شود.

به دلیل ملاحظاتی در خصوص زلزله که به آن اثر میان قاب می گویند ، دیوار چینی نباید تا سازه اصلی ساختمان ادامه یابد و باید با فاصله مناسبی از تیرها و ستون ها قطع شود. فاصله بین دیوار و سازه را با مواد انعطاف پذیر مثل پلی استایرن یا هر ماده تخریب پذیر دیگری که عایق حرارت و صوت باشد پر می کنند و برای استحکام دیوار از نبشی کشی و میلگرد متصل به سازه استفاده می شود.

اگر بخواهیم به طور مختصر اثر میان قاب را توضیح دهیم، وقتی که زلزله می آید نیروی زیادی به کل اجزای ساختمان وارد می شود. اما در ساختمان نباید کل اجزا در تحمل این نیروی ناشی از زلزله مشارکت داشته باشند. در کل اجزای ساختمان به ٣ دسته تقسیم می شوند. دسته اول اجزایی هستند که مستقیماً در تحمل و انتقال نیروهای وارد شده به ساختمان مشارکت دارند مثل تیر و ستون. دسته دوم اجزایی هستند که نباید نیروهای وارد شده را تحمل کنند و فقط وظیفه دارند که این نیروها را به اجزای دسته اول (تیر و ستون) انتقال بدهند مثل سقف ها. اجزای دسته اول و دوم باید در تماس مستقیم با یکدیگر باشند تا اجزای دسته دوم بتوانند نیروها را به دسته اول انتقال دهند. اما دسته سوم اجزایی هستند که نه باید نیرویی تحمل کنند و نه نیرویی را انتقال بدهند. این اجزا در واقع اجزای غیر سازه ای هستند که برای کاربردهای دیگری طراحی و اجرا می شوند که دیوار ها جزو این دسته سوم قرار می گیرند. حالا اگر دیوار ها به اجزای سازه ای مانند ستون ها متصل بشوند چه اتفاقی می افتد؟

وقتی زلزله اتفاق می افتد هر یک از عضو های سازه ای که وظیفه تحمل یا انتقال نیرو را دارند به نسبت وزن خودشان نیرو دریافت می کنند. البته تیرها و ستون ها علاوه بر این نیرو باید نیروی وارد شده به بقیه اجزا را هم تحمل کنند. حالا اگر دیوارها به ستون ها چسبیده باشند در واقع ما آنها را به عنوان عضو سازه ای درنظر گرفته ایم چون مستقیما به یک عضو سازه ای متصل شده اند. و از آنجایی که دیوار وزن زیادی دارد بنابراین نیروی زیادی هم از طرف زلزله به دیوار وارد می شود. خوب دیوار که برای تحمل یا انتقال این نیروی زیاد طراحی نشده پس این نیروی زیاد چه بلایی سر ساختمان می آورد ؟

در این مواقع در ساختمان های بتنی و فولادی دو نوع اتفاق رخ می دهد. در ساختمان فولادی چون فولاد از مصالح دیوار سخت تر هست نیرویی که دیوار به ستون وارد می کنه به خودش بر گشته و باعث تخریب دیوار می شود. مثل ماشینی که با سرعت زیاد به یک دیوار فولادی برخورد می کنند. علاوه بر این ستون ها در زمان زلزله علاوه بر نیروی عمودی، نیروهای جانی هم دریافت می کنند که این نیرو ها باید به پی ساختمان منتقل شود. اگر دیوار به ستون ها چسبیده باشد این نیروی اضافه هم به دیوار وارد می شود. با وارد شدن این نیرو ها بخشی یا تمام دیوار خراب شده و بر سر ساکنین می ریزد.

اما در ساختمان های بتنی اوضاع وحشتناک تر است. اگر دیوار قوی تر از ستون بتنی باشد که معمولا این گونه هست، نیروی دیوار باعث تخریب ستون متصل به آن شده و وقتی ستون خراب شود ، احتمال دارد کل ساختمان فرو بریزد!

پس متوجه شدیم که یک نکته کوچک اما خیلی مهم در دیوار چینی چه قدر در رفتار ساختمان در زمان زلزله تاثیر دارد. البته این موضوع فقط در زمان زلزله اهمیت پیدا نمی کنند بلکه در طول زمان بهره برداری از ساختمان که نشست های زیادی رخ می دهد نیز اهمیت دارد و از آنجایی که میزان نشست اجرای سازه ای با غیر سازه ای متفاوت است بنابراین برای جلوگیری از بروز ترک و اشکالات دیگر در دیوار ها و اجزای متصل به آنها مانند درب ها و پنجره ها، باید اثر میان قاب در اجرای ساختمان رعایت شود.

 نعل درگاه قسمتی از ساختمان است که در بالای درب ها و پنجره ها و برای تحمل وزن مصالح موجود در بالای درب و پنجره اجرا می شود. نعل درگاه معمولا با دو نبشی یا ناودانی به هم چسبیده اجرا می شود. همچنین استفاده از چوب و هرگونه مصالح با مقاومت کم به عنوان نعل درگاه ممنوع است.

پس از اتمام دیوار چینی نوبت به نصب چارچوب درب ها و پنجره ها می رسد. در ساخت و نصب چارچوب ها باید دقت زیادی صورت گیرد زیرا درصورتی که چارچوب دارای اعوجاج باشد و یا با دقت در محل خود نصب نشود، این ایرادات دیگر قابل اصلاح نبوده و پس از نصب درب ها و پنجره ها خودشان را نشان می دهند.

پس از اینکه دیوار چینی به اتمام رسید باید دیواره ها و کف مکان هایی که امکان نفوذ آب به آنها وجود دارد، عایق کاری نماییم.

این مکان ها شامل سرویس بهداشتی، حمام، آشپزخانه، کف و دیوار های زیرزمین می باشد. البته بجز دیواره زیر زمین، نیازی نیست کل ارتفاع دیواره ها عایق کاری شود و معمولاً تا ارتفاع ۱٫۵ متر از کف کفایت می کند. عایق کاری این محل ها با استفاده از قیرگونی و یا مواد شیمیایی آب بند مانند پوشش های اپوکسی انجام می شود.

برای دریافت مشاوره درخصوص ساخت و بازسازی با ما تماس بگیرید.

تماشا کنید: فیلم های کوتاه از پروژه های ساخت و بازسازی داخلی